Mijn kind is doof

Dove ouders als mentors voor horende ouders van dove kinderen

Hulsebosch, P. & Myers, L.R. (2002) Minority Parents as Cultural Mediators for Education: Deaf Parents Mentoring Hearing Parents of Deaf Children. The school community Journal, 12, p. 73- 89

 

Dit artikel vertrekt vanuit het idee dat kennis over de cultuur van kinderen (hun taal, normen, waarden, manieren van doen) essentieel is voor succesvol onderwijs en zoekt daarom naar manieren om de kloof tussen kennis en ervaringen van leerkrachten enerzijds en de onderwijssterktes en –noden van dove leerlingen anderzijds te dichten. In dit kader beschrijven ze een initiatief genaamd “Deaf Parent-to-Parent Project” (DPPP), waarbij gewerkt wordt aan het dichten van de culturele kloof tussen families van dove kinderen, de dovengemeenschap en leerkrachten van dove kinderen. Hierbij ligt de focus op sterktes en mogelijkheden en niet op tekorten. Er wordt een brug gelegd tussen de rijke ervaringen van de dovengemeenschap, en vooral dove ouders van dove kinderen, en de horende ouders die aanvankelijk vaak heel weinig tot niets weten over doofheid en het moeilijk hebben om goed te begrijpen wat het is om visueel georiënteerd te zijn in een wereld die gebaseerd is op geluid. Aan de oppervlakte ligt de focus van het project op kennis en vaardigheden voor ouders die een doof kind opvoeden, maar de dieperliggende bedoeling schuilde in het verbreden van hun wereldbeeld omtrent wat het is om een doof kind groot te brengen. De ervaringen van de drie eerste projectjaren worden gerapporteerd.

 

Na een literatuurstudie door de projectbedenkers, werden 6 Dove ouders uitgenodigd om in een focusgroep te brainstormen over hun kennis, strategieën en vaardigheden die ze zelf als belangrijk ervoeren in de opvoeding van hun dove kinderen. Op basis hiervan werden vier workshops van 2 uur ontwikkeld voor horende ouders. Doorheen het project werd hun team nog versterkt met vier extra Dove ouders en tijdens de workshops werden ook 5 horende ouders gerecruteerd als rolmodel voor andere horende ouders. Samen waren zij de kerngroep die de workshops leidde. De workshops werden in scholen georganiseerd. Een belangrijk doel van de workshops is de ouders te herinneren aan hun intuïtieve kennis van kinderen en hen, door de kracht van de dagelijkse ouderkindinteractie te laten beleven en te bediscussiëren, een omgeving te bieden waarin ze opnieuw de verbinding kunnen maken met de geneugten van het ouderschap. Dove en horende ouders delen er culturele en communicatieve verschillen en tips over hoe hiermee om te gaan door middel van spel, technieken en discussies.

 

Op basis van analyses van vragenlijsten, follow-up interviews, veldnota’s en video-opnames van de workshops, hebben de auteurs vier sleutelmanieren gevonden waarop ouders als culturele mediators fungeerden in de opvoeding: het onderling vertellen van verhalen; de wederzijdse waardering van ouderlijke kennis, vaardigheden en zienswijzen, die tevens werden overgebracht naar de leerkrachten; gedeelde, niet-bedreigende discussies en een rolmodel zijn voor elkaar; en het delen van informatie over het gebruik van schoolsystemen en –structuren. Het project werd door alle deelnemers zeer positief onthaald en toonde aan dat de vooropgestelde doelen zeker niet gemist werden. De auteurs zoeken verder naar middelen om deze workshops te kunnen blijven organiseren.

Download samenvatting Dove ouders als mentors voor horende ouders van dove kinderen